De legendarische horrorcineast Wes Craven is onlangs gestorven. De man achter A Nightmare on Elm Street, The Hills Have Eyes, Wishmaster, The Last House On The Left en Scream zorgde samen met Halloween-collega John Carpenter voor een gouden generatie aan slasher-films. Een filmgenre dat momenteel echter morsdood lijkt. Het wordt echter goed gemaakt door alternatieve experimenten als de verrassend goede Scream televisieserie en het angstaanjagende PlayStation 4 spel Until Dawn.

De televisieserie Scream is eigenlijk een goede vergelijkingsbasis voor Until Dawn, het neemt de elementen van de achterliggende filminspiratie maar het zorgt voor meer spanning door langer mee te leven met de personages. Het veroorzaakt een diepere band, zodat je extra gemotiveerd bent om hen te zien overleven wat hun dood harder doet aankomen. De serie gaat eveneens mee in de clichés die het genre groot maakten, het durft hen te bevestigen en ermee te lachen. Ontwikkelstudio Supermassive Games heeft eenzelfde recept gevolgd voor hun eerste PlayStation 4 game. Until Dawn is natuurlijk eerder gebaseerd op The Texas Chainsaw Massacre en Friday the 13th maar het raakt dezelfde punten aan. Het spel bestaat uit een tiental episodes, opgebouwd als een televisieserie inclusief korte terugblik op de evenementen van de voorgaande aflevering. Er wordt lang gewerkt aan de opbouw van karakters, inclusief valse schrikmomenten zodat je hen leert kennen en gaat hopen dat ze overleven tot de ochtend in een verhaal dat zeker de spanning weet te bewaren.

Het is des te pijnlijker dat jij verantwoordelijk bent voor hun dood. Until Dawn kent namelijk geen vast verloop, je kunt op voorhand niet voorspellen welke karakters gaan sterven. Het is afhankelijk van jouw acties. Het spel heeft namelijk een ‘butterfly effect’ systeem. Elke actie, elke keuze heeft een effect. Dat kan gaan om een direct effect zoals een personage dat sterft omdat je een sprong mist tijdens een vluchtpoging, maar het kan eveneens gaan om beslissingen die pas hoofdstukken later duidelijk worden. Je kunt die beslissingen echter niet ongedaan maken. Gekozen is gekozen en je kunt pas teruggaan naar een beslissing als je de game hebt uitgespeeld. Op dat moment krijg je een Chapter Select optie om een ander pad te nemen. Het is vooral gemeen omdat je nooit direct weet wat het effect is van een beslissing, maar het effect is er altijd. Neem andere beslissingen en je krijgt echt andere conversaties en zelfs nieuwe gebieden te zien. Je kunt achteraf gelukkig kijken welke elementen werden beïnvloed door een bepaalde keuze.


Het zijn de beslissingen die de game drijven. De game is eigenlijk opgedeeld in twee elementen, namelijk secties waarin je vrij de omgeving kunt verkennen en Quick Time Events. Dat gaat dan bijvoorbeeld om momenten waarop je achtervolgd wordt en waar je zo snel mogelijk moet beslissen welk pad te kiezen. Ook het drukken van een knop om een val af te wenden of het maken van een conversatiekeuze kun je hieronder rekenen. Het gaat soms om vitale secties waar je zeer snel moet reageren, op andere momenten gaat het weer om een tragere handeling zoals in een gesprek. De rest van de tijd loop je rond in kleine omgevingen waar je op zoek gaat naar verzamelobjecten die hints geven over het verhaal, en naar de juiste plekken om het verhaal voort te zetten. Dit is meestal niet te moeilijk, de plekken worden namelijk steeds aangeduid met een lichte schijn en het aantal plekken dat je kunt bekijken, is meestal niet te hoog. De aanwezige puzzels zijn dan ook niet echt uitdagend te noemen.

De game is dan ook geen diepgaande ervaring die je blijft spelen om alles meester te worden. Het is eerder een zeer toegankelijke game die weet te overtuigen door je band met de karakters. De acteurs – inclusief bekende namen als Hayden Panettiere en Brett Dalton – durven zich echt in te leven. Supermassive Games heeft gekozen voor een verhaal dat meegaat in de cliché rijke natuur van het genre, inclusief acteurs die hun stereotype tot het uiterste drijven. Dit gaat vooral op voor Peter Stormare die in de huid kruipt van een schrikwekkende psychiater die de speler confronteert tussen de hoofdstukken door. De keuzes die je bij hem maakt, zullen deels het avontuur bepalen; maar deze onderbrekingen dienen toch vooral om met je hoofd te spelen, inclusief referenties naar ‘de game’ die de op dat moment ongeziene patiënt aan het spelen is. Dit met momenten over-the-top acteren past perfect bij de inspiratie, de beste horrorfilms durven toe te geven dat ze nooit meer dan ‘B-films’ zullen zijn om op die manier juist memorabele presentaties te creëren.


De horror werkt eveneens omdat Supermassive een overtuigende wereld heeft gecreëerd, die voldoende groot is om te verkennen en steeds wat nieuws te ontdekken. Omgevingen zoals de centrale bergvilla keren regelmatig terug maar openen nieuwe paden die je weer een nieuwe kant opsturen. De gebouwen zorgen ook voor een schrikwekkende atmosfeer. Het geheel wordt hierbij steeds belicht met een vaste camera, wat het geïsoleerde gevoel verder verhoogt, want je weet nooit wat zich achter een bepaalde hoek bevindt. Je kunt hoogstens je lantaarn wat meer draaien om enkele griezelige schaduwen te ‘verjagen’ en een betere blik op de omgeving te krijgen. De karakters zijn ook mooi vormgegeven, mede dankzij hun grote gelijkenis met de acteurs. De gezichten zijn misschien ietwat te realistisch, zeker in combinatie met hun soms overdreven bewegingen. Het is een duidelijk geval van de ‘uncanny valley’ omwille van kleine foutjes zoals te opvallende tanden. Technisch loopt alles vlot, de framerate van 30 frames per seconde op een resolutie van 1080p blijft moeiteloos behouden voor een algemeen strakke ervaring.

Until Dawn is een interessante, meeslepende horrorgame die een mooie hommage aan de slasher-film vormt. De gameplay is allesbehalve diepgaand– het is juist zeer toegankelijk gehouden zodat ook minder ervaren spelers het avontuur kunnen beleven – maar weet toch verrassen, bijvoorbeeld met Quick Time Events waarbij je niet mag bewegen. De schrikmomenten, acteerprestaties en geluid jagen je ondertussen verder in een spel dat bewijst dat de traditionele horrorervaring nog steeds een plaats heeft in de hedendaagse wereld. Until Dawn vormt zo dan ook een denderende belevenis, ideaal voor een serie donkere winterse avonden.